DE ERFENIS
DE SPEELTUIN/DE LIST
DANSEN OP DER BOEDE
FOKJE PASMA, VROEDVROUW IN VLISSINGEN
HET VERWEER
DRIE (tot 4) KLEINE VLISSINGSE DRAMA'S
DE FINALE
Ook nu nog, en die Tweede Wereldoorlog ligt ondertussen toch al zo’n 80 jaar achter ons,
kruipen die vijf bezettingsjaren gevraagd en ongevraagd ons leven binnen.
De vaders en moeders uit die tijd zijn op een enkeling na overleden, maar hun kinderen en kleinkinderen leven nog.
Ook zij die indertijd geconfronteerd werden met de verkeerde keuze van hun ouders.
Bij die kinderen was zeker geen sprake van schuld.
Wel van leed. Onvoorstelbaar veel leed.
Voor niet iedereen was er na de oorlog sprake van bevrijding.
In het kader van viering en herdenking 80 jaar Bevrijding
herneemt Valreep de voorstelling De Erfenis najaar 2024 en voorjaar 2025.
Spel: Wilma Selen, Anneke Goedhart, Leonard van den Berge
Tekst en regie: Rens Schot
De speeltuin
Een zeer herkenbaar beeld: 2 vrouwen, naast elkaar op een bankje, in de speeltuin: Carla Jansen en Margje. Tot zover niets aan de hand.
Maar hun gesprek heeft weinig te maken met gezellig kletsen over het weer, of de gestegen prijzen in de supermarkt. Het woord gezellig past eigenlijk helemaal niet bij hun conversatie.
En je zou toch verwachten af en toe een kind te zien?
De list
Sommige relaties blijven dynamisch, sommige vertonen wat roest – en zo af en toe kom je een vrouw tegen die gewoon van haar man af wil.
Scheiden ? Kan.
Weglopen ? Kan.
Veronica (leuke naam, zeg !) heeft nog een optie.
Spel: Wilma Selen en Irene Dingemanse
Tekst en regie: Rens Schot
De premièrevoorstellingen op 8 maart worden mede mogelijk gemaakt door Garage Cieraad in Vlissingen
Ze is de dochter van de sluiswachter in Veere, Jo Verstraate. Maar in de provincie Zeeland, en ook daarbuiten,
oogt ze roem als Dignate Robbertz, haar pseudoniem. Ze schrijft populaire streekromans over mensen en gebeurtenissen in het Zeeuwse land: Jikkemien, Man te Roer, Volk van Bazalt, Govert, De heks van Veere.
Jo Verstraate trouwt met een man die start als gematigd protestant, maar daarna socialist,
communist, gereformeerd, nsb-er, sympathisant van de germaanse ss, katholiek en antroposoof wordt.
Voor velen was en is de schrijver/publicist/activist Martien Beversluis dus een opportunist,
die met alle winden meewaait op zoek naar fortuin.
In de Tweede Wereldoorlog speelt Beversluis - als burgemeester van Veere en Vrouwenpolder - geen fraaie rol.
Maar ook zijn echtgenote is niet onbevlekt, gezien haar bijdragen in De Zeeuwsche Stroom,
het partijblad van de nsb hier te lande.
De schrijfster presenteert haar nieuwste boek, De Ulekop - maar de aanwezigen zijn vooral geïnteresseerd
in de relatie tot haar echtgenoot, kort geleden gestorven.
In de monoloog Dansen op Der Boede spreekt zij zich uit. Over hem. Dus over zichzelf.
spel: Wilma Selen
tekst en regie: Rens Schot
De voorstelling Dansen op Der Boede wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de gemeente Veere,
de Culturele Raad Goes, de Culturele Raad Borsele, het Zeelandia Cultuurfonds, het Familiefonds Hurgronje en de Stichting Frits Lentvelt.
Fokje Pasma is het liefje van Pieter Jelles Troelstra – maar ze maakt het uit. Ze trouwt met Hendrik Ulkes van Dam
maar ze verlaat haar echtgenoot. Forse beslissingen, zo eind 19e eeuw.
Ze reist via Groningen naar Amsterdam, waar ze de opleiding tot verloskundige volgt.
Fokje duikt op in Oostburg en verkast in 1903 naar Vlissingen: hier werkt ze als gemeentelijk vroedvrouw.
Als in 1914 de oorlog uitbreekt, vluchten vele Belgen naar het noorden, ook naar Zeeland, ook naar Vlissingen.
Ook vrouwen – en uiteraard ook vrouwen die een kind verwachten.
Als Fokje hoort dat een vrouw uit Antwerpen op het station van Vlissingen, in een wachtkamer nota bene, bevallen is ,
komt ze in actie. Op de hoek Glacistraat-Hobeinstraat sticht ze, samen met haar dochter Anna, het “Moederhuis”,
een kliniek waar de Belgische vrouwen hun kind ter wereld kunnen brengen.
Bertus Mulder, historicus, schrijft de biografie Fokje Pasma, boerin, vroedvrouw, muze van Pieter Jelles Troelstra.
In samenwerking met Stichting Valreep geeft Bertus Mulder op zondag 30 maart 2025 twee keer een lezing
over deze sterke vrouw, die 25 jaar vroedvrouw was in Vlissingen.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog wordt Hendrik Wouter Van Tijen benoemd tot directeur van de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen. Hij staat niet te springen om die positie, maar weigeren is geen optie.
De Duitsers hebben werk voor De Schelde. Alle werknemers zijn afhankelijk van deze scheepswerf, maar in feite geldt dat voor heel Walcheren: kleine bedrijven, middenstanders: bijna iedereen zit aan De Schelde vast.
Maar meewerken is collaboratie.
Van Tijen kiest voor werk. Een keuze ingegeven vanuit de zorg voor zijn personeel, maar ook vanuit zijn persoonlijk leven.
Na de oorlog wordt hij veroordeeld.
In Het Verweer spreekt de directeur, gespeeld door Mels Hoogenboom, zich uit.
DE FINALE
HET VERHAAL VAN JEAN-LOUIS PISUISSE
Wie kent hem niet, de zanger van "Mensch, durf te leven" ? Tekst en muziek waren weliswaar van Dirk Witte, maar zijn vertolking werd wereldberoemd: Jean Louis Pisuisse, op 6 september 1880 geboren in de Walstraat te Vlissingen.
'Swiep', zoals hij door goede vrienden - en sommige goede vriendinnen - werd genoemd, ontwikkelde zich tot de grondlegger van de hedendaagse kleinkunst.
Waar Pisuisse optrad, samen met zijn ensemble, zaten de zalen vol. Des te tragischer was zijn einde. Eind november 1927 stonden alle kranten, van Stads kanaal tot Vlissingen, vol over wat zich op de 26e van die maand had afgespeeld. Drie dodelijke slachtoffers op het Rembrandtplein in Amsterdam: Swiep, zijn toenmalige vrouw en een ex-collega.
DE FINALE schetst een beeld van deze artiest, de mens, de inspirator. Een beeld van de man die welkom was in Huize Ophir, bij de Leeuwentrap in Vlissingen. Maar ook bij Carmen Sylva, pseudoniem van keizerin Elizabeth van Roemenië.
Tekst en regie zijn van de hand van Rens Schot, met een stevige inbreng van Jos Lampart uit Halsteren en Mari Kant in Gorinchem.
Het spel wordt uitgevoerd door Hans Puik, Annet Minderhout en Steijn van den Berge.
De cabareteske voorstelling DE FINALE is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van Stichting Moerman Promotie Vlissingen, de gemeente Vlissingen, de Kattendijke/Drucker Stichting en Stichting Vlissinger Michiel.
DATUM | LOCATIE | PLAATS | VOORSTELLING | TIJD | KAARTVERKOOP VIA |
22 februari | ZB Middelburg | Middelburg | DANSEN OP DER BOEDE | 14:30 | via ZB |
23 februari | De Dighter | Vlissingen | DE SCHELP/HET PORTRET | 14:30 | www.valreep.com |
5 maart | Kloveniersdoelen | Middelburg | HET VERWEER | 20:00 | besloten |
8 maart | Maritiem MuZEEum | Vlissingen | DE SPEELTUIN/DE LIST (premiêre) | 11:00 | besloten |
8 maart | Maritiem MuZEEum | Vlissingen | DE SPEELTUIN/DE LIST (premiêre) | 14:00 | www.valreep.com |
9 maart | De Verdieping | Zierikzee | DE SPEELTUIN/DE LIST | 14:00 | www.valreep.com |
13 maart | Polderhuis | Westkapelle | DE ERFENIS | 19:30 | via Polderhuis |
14 maart | Engelse Kerk | Middelburg | DE SPEELTUIN/DE LIST | 20:00 | |
16 maart | Schuttershof | Domburg | DE SPEELTUIN/DE LIST | 14:30 | www,valreep.com |
22 maart | Snabbelhoeve | Zoutelande | DE SPEELTUIN/DE LIST | 14:30 | www.valreep.com |
23 maart | Dorpshuis | Lewedorp | DE SPEELTUIN/DE LIST | 14:30 | www.valreep.com |
28 maart | SBH | Vlissingen | HET TALENT / IK,AAGJE D. | 20:00 | besloten |
30 maart | Scheldewerfmuseum | Vlissingen | BERTUS MULDER: lezing over FOKJE PASMA, EEN VLISSINGSE VROEDVROUW | 13:30 en 15:30 | www.valreep.com |
6 april | Kerkje van Kats | Kats | DE ERFENIS | 15:00 | via NUT Noord-Beveland |
8 april | Kloveniersdoelen | Middelburg | DE SCHELP / HET PORTRET | 15:00 | besloten |
12 april | Dorpskerk | Sint Laurens | DE ERFENIS | 20:00 | |
16 april | Societeit De Vergenoeging | Middelburg | DE ERFENIS | 20:00 | besloten |
3 mei | Minitheater | Dreischor | HET VERWEER (optie) | n.n.b. | |
21 mei | ZB | Middelburg | DE ERFENIS | 20:00 | besloten |
21 juni | Fort Ellewoutsdijk | Ellewoutsdijk | DANSEN OP DER BOEDE (optie) | n.n.b. | |
25 oktober | Dorpskerk | Sint Laurens | Drie Vlissingse drama's | 20:00 |
Wit, na de storm een poetisch programma over de Vlissingse dichters Chris van Schagen en Wim Hofman
Schwere Worter, een monoloog over liefde en chantage
In 2024 speelde Valreep Drie kleine Vlissingse drama’s: 3 korte toneelstukken over voormalige
inwoners van Vlissingen, waarvan een ieder wel de namen kent. Maar wie schuilen er achter
de namen van straten en pleinen in de Stad aan Zee?
En als extra is er dan nog een (uiterst kort) eerbetoon aan Aagje Deken: geen Vlissingse,
maar sterk verbonden aan de Stad aan Zee.
DE SCHELP
Betje Wolff
HET PORTRET
Jacobus Bellamy
HET TALENT
Coosje Busken
De Schelp en Het Talent worden gespeeld door Annet Minderhout,
Het Portret door Annet Minderhout en Rens Schot.
Het theaterproject Drie kleine Vlissingse drama's wordt financieel ondersteund door:
Stichting Hervormde Jeugdgebouwen Vlissingen
Stichting Valreep maakt kleinschalige voorstellingen, vaak met inhoudelijk een Zeeuwse achtergrond.
De voorstellingen kunnen op nagenoeg elke locatie gespeeld worden, dus in musea, kleine theaters ,
maar ook in huiskamers.
Het bestuur van Valreep bestaat uit:
Marnix Geldof, Vlissingen – voorzitter
Victor Blokpoel, Middelburg – secretaris
Rens Schot, Vlissingen – penningmeester
Zoals elk bedrijf , heeft ook Stichting Valreep te maken met geldzaken: subsidies, betalingen, afdracht
van belastingen. Bij de geringste financiële onduidelijkheid zoekt Valreep contact met
Administratiekantoor Bonestroo in Vlissingen,
voor een helder advies en daadwerkelijke assistentie.
Voor informatie en contact:
Rens Schot
rens@valreep.com
06 33 16 54 26
Stichting Valreep
Wilhelminastraat 73
4381 BN, Vlissingen
KVK: 77927788
IBAN: NL17 RABO 0354 3896 37